Kerken kijken terug op zorgvuldig proces verkoop Open Haven: “Een nieuwe start in het Maatschappelijk Centrum Zeewolde”

ZEEWOLDE - In Zeewolde Kiest vertelden Albert Hummel van de Protestantse Gemeente Zeewolde (PGZ) en Piet Verschure van de Katholieke Parochie Sterren der Zee hoe hun kerken stap voor stap toewerkten naar de verkoop van het kerkgebouw Open Haven.

Wat begon als een intern gesprek over toekomstbestendigheid, groeide – samen met de gemeentelijke plannen voor het Maatschappelijk Centrum Zeewolde (MCZ) – uit tot een zorgvuldig traject dat uiteindelijk ruim drieënhalf jaar duurde.

Volgens Hummel en Verschure liepen er meerdere lijnen door elkaar. De Protestantse Gemeente stond er financieel goed voor, maar zag aankomen dat het onderhoud en beheer van een groot gebouw op termijn te zwaar zouden worden. Voor de katholieke gemeenschap speelde het landelijke beleid van het bisdom, dat kerken met te weinig draagkracht aanstuurt op samenwerking of verkoop.

Toen de gemeente in diezelfde periode een oplossing zocht voor een centrale maatschappelijke locatie, kwam Open Haven vanzelf in beeld. “Het viel eigenlijk samen,” vertelt Verschure. “We wilden als geloofsgemeenschap onze plek in Zeewolde behouden, en de gemeente zocht ruimte voor een maatschappelijk centrum. Dat bood juist een kans om dat samen vorm te geven.”

Drieënhalf jaar van gesprekken en zorgvuldigheid

De onderhandelingen duurden lang, maar verliepen volgens beide kerken in openheid. “We moesten er allemaal aan wennen dat we hierover überhaupt spraken,” zegt Hummel. “Maar door de tijd te nemen konden we alles goed afwegen en onze gemeenteleden meenemen.”

Ook de katholieke parochie hield haar achterban voortdurend op de hoogte. “Vanaf dag één hebben we gezegd: dit is wat eraan komt, denk met ons mee,” aldus Verschure. “Dat heeft echt geholpen om begrip te kweken.”

Voor beide kerken was het belangrijk dat de kerkzaal haar functie zou behouden. “We wilden niet in een theateromgeving terechtkomen, maar in een ruimte die ook in uitstraling een kerk blijft,” legt Hummel uit. Ook praktische zaken, zoals het kunnen luiden van de klokken en ruimte voor begrafenissen, werden vastgelegd.

Laatste viering op 4 januari

Voor de katholieke gemeenschap komt er begin volgend jaar een bijzonder moment aan. De laatste viering in Open Haven vindt plaats op 4 januari. “Dat wordt emotioneel, want veel mensen hebben hier belangrijke momenten meegemaakt,” zegt Verschuren. “Maar het is ook een nieuw begin. We gaan tijdelijk elders samenkomen, en binnen een jaar hopen we terug te keren naar de vernieuwde Open Haven.”
De precieze tijdelijke locatie maakt de parochie binnenkort bekend.

De Protestantse Gemeente houdt in de tussenliggende periode haar zondagse diensten in de Levant. Uitvaarten kunnen, net als nu, plaatsvinden in de Schuilhof. “We zijn blij dat we die continuïteit konden regelen,” aldus Hummel.

Terugkeer in vernieuwd gebouw

Na de verbouwing keren beide kerken terug in een compacter maar eigentijds deel van het gebouw. De katholieke kerk krijgt een zaal met ongeveer 150 zitplaatsen, terwijl bij de Protestantse Gemeente balkons worden toegevoegd, zodat ook daar ruimte behouden blijft.

Volgens beide vertegenwoordigers biedt de nieuwe situatie kansen. “De eerste twintig jaar was Open Haven eigenlijk het dorpshuis van Zeewolde,” zegt Hummel. “Dat zijn we gaandeweg wat kwijtgeraakt, maar in het Maatschappelijk Centrum krijgen we die verbondenheid met het dorp weer terug.” Verschuren vult aan: “Het is bijzonder dat kerken, parochie en gemeente zo’n traject samen hebben doorlopen. We investeren niet in stenen, maar in mensen en in samenwerking.”

Stip aan de horizon

De blik staat nu vooruit. De verwachting is dat de werkzaamheden in 2026 plaatsvinden en de kerkgemeenschappen rond 2027 terugkeren in het vernieuwde gebouw. “We noemen het een stip aan de horizon,” zegt Verschure. “We pionieren opnieuw, maar we doen het samen – met geloof, vertrouwen en het dorp om ons heen.”