Raad van State wijst verzoek Buitenplaats Horsterwold af

ZEEWOLDE – Het verzoek van bewoners van Buitenplaats Horsterwold om alsnog 40 weken per jaar in hun woning te mogen wonen, is door de Raad van State op 9 juli 2025 afgewezen. Daarmee komt er opnieuw géén doorbraak in het slepende dossier over wonen in recreatiewoningen in Zeewolde.

De uitspraak betekent dat eerdere hoop op legalisering via oude afspraken of nieuwe inzichten voorlopig van tafel is.

Oproep tot herziening: bewoners vingen bot

Een paar bewoners van het recreatiepark aan de Bosruiterweg vroegen de Raad van State om terug te komen op een oude uitspraak uit 2005.

Ze vonden dat ze destijds recht hadden op een regeling waarbij ze 40 weken per jaar in hun recreatiewoning mochten wonen. Die afspraak zou toen gemaakt zijn met de projectontwikkelaar, maar volgens hen is dat door de gemeente later verboden. Volgens de gemeente vanwege het bestemmingsplan

Omdat ze pas in 2023 nieuwe documenten hadden gevonden die dit zouden onderbouwen, vroegen ze om herziening van de oude uitspraak. De hoogste bestuursrechter vond het verzoek op zich op tijd, maar zag geen reden om het opnieuw inhoudelijk te behandelen. Het bestemmingsplan waar het om ging is namelijk allang vervangen door een nieuw plan uit 2012. Ook als ze nu gelijk zouden krijgen over toen, verandert dat niets aan de regels van nu.

Wat betekent dit voor bewoners?

Voor de bewoners is dit een nieuwe klap in een dossier dat al jaren vastzit. De uitspraak benadrukt dat oude afspraken uit het verleden geen invloed meer hebben op het huidige geldende bestemmingsplan. Permanente bewoning, of zelfs bewoning tot 40 weken, blijft op grond van het plan uit 2012 verboden. De gemeentelijke handhaving blijft daarmee overeind.
“Je doet alles volgens de regels van toen, en dan blijkt dat het niets waard is. Het is frustrerend,” aldus een bewoner eerder in Zeewolde Kiest.

Wat staat er nog open?

Toch is het dossier daarmee niet gesloten. Er zijn nog steeds een aantal politieke en juridische ontwikkelingen gaande die de situatie in de toekomst mogelijk wél kunnen beïnvloeden:

Nieuwe woningwet (in voorbereiding)
Een voorstel van het demissionaire kabinet – mede vormgegeven door toenmalig minister Mona Keijzer – regelt dat mensen die zich vóór 16 mei 2024 inschreven op een recreatieadres, tot 10 jaar mogen blijven wonen. Veel bewoners hebben zich echter juist niet ingeschreven uit angst voor handhaving en boetes. Daarmee dreigt de regeling zijn doel voorbij te schieten.

Lokale beleidsvrijheid
De gemeente Zeewolde kan in theorie eigen keuzes maken door bijvoorbeeld een herziening van het bestemmingsplan toe te staan voor specifieke parken, zoals Horsterwold. Daarvoor is wel politieke wil nodig én draagvlak onder bewoners en raad.

Voorstellen vanuit de raad
Partijen zoals Zeewolde Liberaal pleiten voor een definitieve oplossing. Voorzitter Cees Steijger stelde eerder voor om de gronden van het park te herwaarderen, bewoners een reële bijbetaling te laten doen en het park officieel als woonwijk te bestemmen. "Maak er Zeewolde Hout van," aldus Steijger.

Initiatief van bewoners zelf
Zoals ook André Polderman onlangs benadrukte in Zeewolde Kiest: “Er liggen nog zestig onbebouwde kavels. Bouw daar woningen voor jongeren of appartementen. Pak dit samen met bewoners op – wacht niet op Den Haag.”

Geen juridische ruimte, alleen politiek kan nog beweging brengen

De uitspraak van de Raad van State maakt één ding glashelder: het recht biedt bewoners op dit moment geen enkele uitweg. De veelbesproken 40/12-regel – die bewoners het recht zou geven om 40 weken per jaar in hun recreatiewoning te wonen – blijkt juridisch gezien slechts een privaatrechtelijke afspraak tussen kopers en de projectontwikkelaar. De rechter erkent dat dit misschien tot verwarring heeft geleid, maar oordeelt dat zulke afspraken geen invloed hebben op het bestemmingsplan en dus niet via de bestuursrechter kunnen worden afgedwongen.

Zelfs als het oude bestemmingsplan uit 2003 alsnog zou worden aangepast, blijft het huidige verbod op permanente of langdurige bewoning op basis van het bestemmingsplan uit 2012 onverminderd van kracht. Daarmee is duidelijk dat alleen een politieke beslissing – zoals het wijzigen van het bestemmingsplan of het creëren van een uitzonderingsregeling – nog uitkomst kan bieden.

Het is nu aan deze gemeenteraad of die van na de verkiezingen in 2026, het college van B&W en wellicht zelfs het nieuwe kabinet om te bepalen of er beweging komt in dit al jaren vastzittende dossier.